Bloomberg: «Майстар угодаў» на мяжы правалу
- 22.04.2025, 9:37
Палітыка Трампа сутыкаецца з рэальнасцю ва Украіне.
Адміністрацыя Дональда Трампа , якая абвясціла шэраг амбіцыйных замежнапалітычных ініцыятыў, сутыкаецца з усё больш жорсткай рэальнасцю на некалькіх геапалітычных франтах. Спробы скончыць войны, прадухіліць новыя канфлікты і адначасова пазбегнуць наўпроставых ваенных сутыкненняў заходзяць у тупік. Найбольшыя выпрабаванні цяпер - гэта дыпламатычныя намаганні па спыненні баявых дзеянняў ва Украіне і стрымліванні ядзернай праграмы Ірана. Абодва гэтыя кейсы праяўляюць уразлівасць абранай стратэгіі і небяспеку палітычнай пераацэнкі ўласных магчымасцяў.
Аб гэтым піша аглядальнік Bloomberg Марк Чэмпіён , параўноўваючы замежнапалітычны курс цяперашняга Белага дома з героем мультфільма Вайлам Каётам - тым, хто ў запале пераследу ўжо ўцёк з краю прорвы, але яшчэ не зразумеў, што падзенне непазбежнае. Калумніст заўважае: у адміністрацыі Трампа ёсць яшчэ шанец вярнуцца на цвёрдую зямлю, аднак пакуль няма прыкметаў, што такі паварот магчымы.
У фокусе крытыкі - падыход адміністрацыі Трампа да ўрэгулявання вайны ва Украіне. З моманту вяртання ў Белы дом прэзідэнт ЗША, са слоў аглядальніка, разглядаў Кіеў як галоўную перашкоду на шляху да міру. У адказ Вашынгтон прапанаваў украінскаму кіраўніцтву пагадзіцца з большасцю патрабаванняў Расеі, сярод якіх «дэмілітарызацыя», перадача кантролю над рэсурсамі і інфраструктурай, а таксама выплата паловы даходаў ад іх на карысць ЗША.
Аднак, як падкрэслівае Чэмпіён, сапраўдным бар'ерам для заканчэння вайны застаецца не Кіеў, а Масква. Кіраўнік Крамля Уладзімір Пуцін, на думку аўтара, імкнецца да поўнага кантролю над украінскімі тэрыторыямі і зняцця заходніх санкцый. У той жа час ён патрабуе гарантый, што Украіна не зможа абараняцца ў будучыні, бо расейскі дыктатар хоча скончыць пачатае ўварванне пазней.
Украіна пагадзілася на патрабаванні аб 30-дзённым спыненні агню без папярэдніх умоў і нават гатовая падпісаць пагадненне па размеркаванні рэсурсаў найбліжэйшым часам. Зрэшты, Крэмль адмаўляецца ісці насустрач, а абвешчанае Пуціным 30-гадзіннае велікоднае замірэнне разглядаецца ў Вашынгтоне хутчэй як спроба маніпуляваць сітуацыяй, а не крок да міру.
Улічваючы гэта, дзяржаўны сакратар ЗША Марка Рубіё папярэдзіў, што Вашынгтон можа выйсці з перамоў, калі не здолее дасягнуць прагрэсу. Аглядальнік папярэджвае, што такое развіццё падзей не толькі не прынясе міру, але і адкрые Расеі шлях да далейшай эскалацыі. Калі ЗША не толькі спыняць дыпламатычныя намаганні, але і адмовяцца ад падтрымкі Кіева, гэта будзе фактычна азначаць капітуляцыю перад Масквой. У той жа час Украіна, улічваючы экзістэнцыйную пагрозу, будзе вымушаняа і надалей абараняцца саматугам, што прывядзе да новых страт і нестабільнасці ў Еўропе.
На думку Чэмпіёна, адзіным эфектыўным крокам з боку ЗША магло б стаць аднаўленне паставак зброі ва Украіну і ўзмацненне санкцыйнага ціску на Расею, што магло б прымусіць Крэмль сесці за стол рэальных перамоў. Аднак, паводле назіранняў аўтара, Трамп засяроджвае сваю крытыку не на Пуціне, а на Зяленскім, што змяншае шанцы на такі сцэнар.
Іран: складаныя перамовы і абмежаваныя магчымасці
Іншы фронт замежнапалітычнага супрацьстаяння - спробы амерыканскай адміністрацыі дасягнуць прагрэсу ў перамовах з Іранам. Трамп прыцягнуў да дыялогу свайго даўняга бізнэс-партнёра Стыва Уіткафа , які вядзе перамовы з іранскім бокам праз пасярэднікаў з Амана.
Асноўная мэта - абмежаванне ядзернай праграмы Ірана без наўпроставага ваеннага ўмяшання. Паводле інфармацыі з крыніц, Тэгеран у цяперашнім аслабленым стане можа пагадзіцца на міжнародную праверку сваёй ядзернай праграмы, але не мае намеру адмаўляцца ад тэхналогій поўнага цыклу ўзбагачэння ўрану, вытворчасці балістычных ракет або сувязяў з арганізацыямі, якія ўважаюцца ЗША тэрарыстычнымі, прынамсі, з «Хезбалой» і хусітамі ў Емене.
Іранскія ўлады працягваюць фінансаваць узброеныя групоўкі і праводзяць праграму ядзернага ўзбраення, нягледзячы на міжнародныя абмежаванні. У той жа час у адміністрацыі Трампа няма дакладнага плана, як дамагчыся саступак без наўпроставай эскалацыі або саступак з амерыканскага боку.
Высновы: рызыка правалаў і патрэба ў пераасэнсаванні
Марк Чэмпіён падкрэслівае, што замежная палітыка - гэта не серыя ўгодаў, якія можна падпісаць з дапамогай ціску або манеўравання, а складаная гульня, дзе вынік вызначаецца не толькі ініцыятывай, але і гатоўнасцю іншых гульцоў да кампрамісу. Краіны, як правіла, не саступаюць без прымусу ці паразы.
Цяпер адміністрацыя ЗША набліжаецца да крытычнага моманту, калі трэба альбо скарэктаваць падыходы, альбо сутыкнуцца з шэрагам драматычных замежнапалітых няўдач.
«І хоць Трамп пазіцыянуе сябе як «майстар угодаў», наступствы цяперашняй палітыкі могуць запомніцца зусім па-іншаму: тым самым эпітэтам, якім ён назваў свайго папярэдніка Джо Байдэна : «вельмі дэструктыўны ідыёт», - адзначыў Чэмпіён.
Нагадаем, у сераду, 23 красавіка, у Лондане адбудуцца перамовы аб спыненні вайны ва Украіне. У сустрэчы возьмуць удзел чыноўнікі з Украіны, Злучаных Штатаў, Вялікай Брытаніі і Францыі.