Навукоўцы аспрэчылі міф пра падзел на «творчае» і «лагічнае» паўшар'і

• 13.05.2025, 21:16

Мозг працуе як адзіная сістэма.

Навукоўцы з Масачусэцкага тэхналагічнага інстытута (MIT) развянчалі міф, што ў людзей адно паўшар'е мозгу нібы адказвае за логіку, а другое – за творчасць. Яны сцвярджаюць, што мозг працуе як адзіная сістэма, і ніякага выразнага падзелу функцый у паўшар'ях няма.

«Гаварыць пра тое, што ў чалавека пераважае правае ці левае паўшар'е, – гэта міф. Мы думаем усім мозгам», – растлумачыў прафесар Эрл К. Мілер, адзін з аўтараў даследавання, якое нядаўна было апублікаванае ў часопісе Neuropsychologia.

Аднак даследаванне ўсё ж выявіла цікавую асаблівасць працы мозгу. Апынуўшыся перад візуальнымі стымуламі, мозг падзяляе інфармацыю паводле паўшар'яў: левая частка мозгу адказвае за правы бок поля зроку, а правая – за левы. Гэты падзел дапамагае ўнікаць «сляпых зонаў» і паляпшае ўспрыманне.

Нягледзячы на тое, што традыцыйна меркавалася, што ўся інфармацыя зліваецца ў адзіную карціну на ўзроўні прэфрантальнай кары мозгу, навукоўцы выявілі, што і тут захоўваецца асіметрыя. Хвалі гама-дыяпазону ўзмацняюцца ў тым паўшар'і, якое апрацоўвае патрэбную частку поля зроку. Гэтае адкрыццё ставіць пад сумнеў старыя тэорыі.

Вядома, што людзі і жывёлы лепш запамінаюць аб'екты, калі яны размеркаваныя паміж дзвюма часткамі поля зроку. Гэтая з'ява называецца «двухбаковай перавагай». Аднак яна не ідэальная: чалавек можа адсочваць толькі па адным аб'екце з кожнага боку.

Нягледзячы на функцыянальны падзел, мозг лёгка «пераключаецца» паміж паўшар'ямі, калі аб'ект перамяшчаецца з аднаго боку поля зроку на іншы. Гэты працэс можна параўнаць з тым, як сігнал перадаецца паміж базавымі станцыямі сотавай сувязі. Гэта дае магчымасць бачыць свет як цэласную карціну.